Bu yazımda sizlere hayatımızda büyük bir yeri olan iskonto teriminden bahsedeceğim. Hani şu bir yerde alışveriş yaparken “Parayı nakit versem iskonto yapar mısınız?” diyoruz ya işte tam da bu. Geniş olarak iskonto’nun ne demek olduğunu söylemeden önce kabaca iskonto gelecekteki nakit akımının iskonto esası üzerinden bugün ki ederinin hesaplanmasıdır diyebiliriz. Yani bir tür indirim. Şimdi gelelim bunu detaylı olarak açıklamaya…

İskonto Nedir?

İskonto muhasebe ve banka alanlarında bir çok farklı anlamda kullanılsa da üstte de söylediğim gibi temel anlamı bir borcun ya da bedelin ödenmesi esnasında yapılan indirim demektir.

Şimdi gelelim bu iki farklı alanlarda iskonto ne anlama geliyor.

İlk alanımız olan bankacılığa baktığımız zaman iskonto vadesi dolmamış bir senedin vadesi dolana kadar olan kısmındaki faiz atıldıktan sonra geriye kalan bölümün verilmesi demektir.

Şimdi de gelelim diğer muhasebe alanındaki anlamına.

Şimdi bu kısımda işler biraz karışıyor. İskonto alış ve satış olmak üzere iki ayrı parça olarak düşünülebilir. Şimdi ilk olarak alış kısmını kısa bir örnekle açıklayalım. Diyelim ki 10 ay vadeyle 15 bin TL’lik bir ürün satın aldınız, şimdi eğer siz bunu peşin alsaydınız haliyle daha indirimli olacaktı ama vadeli almayı tercih ettiğiniz için ödediğiniz miktar 15 bin TL olacak. Ücretini satın aldığınız kişiye 10 ay sonra ödeyeceğinize dair garanti verdiniz ancak oldu ya elinize toplu para geçti ve siz erkenden ödeyip kapatmak istiyorsunuz. E haliyle siz erken ödeme yaptığınız için ürünü aldığınız kişi size indirim yapacaktır. Bu durumda en başta anlaştığınız 15 bin TL’den daha az bir meblaya ürünü almış olursunuz. Ama bu durumun yasal mercilere haber verilmesi gerekmektedir.

Şimdi de satış iskontosu kısmını olabildiğince kısa ve öz bir örnekle açıklayalım.

Diyelim ki bir ürün sattınız, üstte olduğu gibi yine vadeli ve 15 bin TL olsun… Vadeli sattığınız için ürünün üstüne haliyle biraz koydunuz. Fakat ürünü alanlar üstte olduğu gibi toplu bir ücret ödedi ve haliyle daha az ödeme yapmış oldu. E bu durumda siz indirim yaptığınız için sizin gösterdiğiniz gelir beyanı azalmış oldu. Yine bu durumda üstte alışta olduğu gibi sizin kayıt edip gerekli yerlere bildirmeniz gerekiyor. Düzeltmek için ise 6 numaraları hesaba bunu kaydetmelisiniz.

İskonto Nasıl Hesaplanır?

İktisat alanında bireylerin kendi aralarında yaptıkları alışverişlerde bile kullanılan iskonto, ürünün kıymetine göre hesaplanır. İskonto hesabı yapılırken; iskonto oranı ve malın fiyatı baz alınır. Örneğin bir malın fiyatını 30 TL olarak hesaplayalım, yapacağımız indirim oranı ise yüzde 10 olsun. 30’un 10’da birini aldığımız zaman indirim miktarı 3 TL olarak çıkıyor. Yani siz ürününüzü iskontolu olarak 27 TL’ye satmış olursunuz. Mağaza, satış neyse oradan fatura keser. Burada yapılan indirimi herhangi bir yere kaydetmek mümkün değil.